گفتگوی صفحه اقتصاد با رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران

شناسه کالا و کُد رهگیری، راهکار مبارزه با قاچاق لوازم خانگی

در گفتگوی اختصاصی «صفحه اقتصاد» با اکبر پازوکی (رئیبس اتحادیه لوازم خانگی تهران) دو موضوع محوری فروش لوازم خانگی تولید داخلی با شناسه کالا

شناسه کالا و کُد رهگیری، راهکار مبارزه با قاچاق لوازم خانگی

صفحه اقتصاد - در شرایط کنونی، واردات لوازم خانگی خارجی ممنوع بوده و انواع لوازم خانگی داخلی در سه گروه کالایی «الف»، «ب» و «ج» تولید و عرضه می شوند. در این میان، کالاهای گروه «الف» لوازم خانگی، شامل اقلام و کالاهای عمدتاً سنگین وزنی از قبیل یخچال، فریزر، کولر گازی، چرخ خیاطی و مانیتور است.

کالاهای گروه دوم یا «ب»، اقلامی همچون اتو برقی، آبمیوه گیر، غذاساز، آرام پز و پنکه را در برمی گیرد. گروم سوم یا «ج»، در برگیرنده اقلام خانگی از قبیل تلفن، دستگاه ضبط و پخش، دستگاه پول شمار و دوربین عکاسی است.

در گفتگوی اختصاصی « صفحه اقتصاد » با اکبر پازوکی ( رئیس اتحادیه لوازم خانگی تهران ) دو موضوع محوری فروش لوازم خانگی تولید داخلی با شناسه کالا و کُد رهگیری همراه با خدمات پس از فروش و اقدامات انجام شده برای مقابله با فروش کالاهای لوازم خانگی قاچاق و بدون خدمات پس از فروش، مورد کند و کاو قرار گرفته است.

*****

اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران، یکی از اتحادیه مهم صنفی تهران بوده و مورد توجه نهادهای مختلف است. از طرفی، این اتحادیه هم، برای خودش اهداف و خط مشی هایی تعیین کرده است.

در حال حاضر، اتحادیه لوازم خانگی تهران برای چه تعداد واحد صنفی، جواز کسب صادر کرده و آیا اطلاعات خاصی دارید که چه تعداد واحد بدون جواز کسب در بازار لوازم خانگی تهران فعالیت می کنند؟

-ما در چارچوب اتحادیه لوازم خانگی تهران، حدوداً برای 2500 واحد جواز کسب صادر کرده ایم و این تعداد، بدون در نظر گرفتن واحدهای صنفی فروش لوازم خانگی شهرری و شمیرانات هستند. ما در برآوردهایی که کرده و بازرسی هایی که داشته ایم، متوجه شدیم که تعداد 860 مغازه بدون جواز کسب در سطح تهران، فعالیت دارند.

اخیراً تعداد 200 واحد صنفی لوازم خانگی تهران در اتحادیه لوازم خانگی تهران، پرونده تشکیل دادند تا جواز کسب دریافت کنند و تا آخر سال 1400، حدود 600 واحد هم، بدون جواز کسب داشتیم.

به عنوان یک خط مشی اتحادیه لوازم خانگی تهران، موضوع ارتقای کیفیت از نظر نظارت و هدایت بر فعالیت های واحدهای صنفی و صدور جواز کسب را مطرح کرده اید. در زمینه ارتقای نظارت اتحادیه بر واحدهای صنفی، تاکنون چه اقداماتی انجام شده؟

-به طور کلی ما در چارچوب اتحادیه، سه نوع بازرسی داریم. یک بازرسی کامل داریم که هر ساله انجام می شود و از مغازه های جواز دار و بدون جواز، بازدید می شود. در این نوع بازرسی، بازرس ما می رود و تقاضای دیدن جواز کسب می کند. اگر جواز کسب، در معرض دید نباشد مغازه را شناسایی می کند، یک پرونده تشکیل می شود و این موضوع در اتحادیه لوازم خانگی تهران بررسی می شود.

این پرونده در قالب سیستم کامپیوتری اتحادیه بررسی می شود و اگر آن واحد صنفی، جواز کسب داشته باشد مجدداً بازنگری می شود. فرض کنید که اجاره داده شود و به غیر واگذار شده باشد. در این حالت هم، پیگیری لازم انجام می شود.

یک بازرسی دیگر داریم و از مغازه های جدید یا مغازه هایی که تغییر شغل داده اند و به شغل ما روی آورده اند بازدید می شود. برای مثال، یک مغازه دار، ممکن است طلافروش بوده ولی به فروش لوازم خانگی روی آورده باشد. در این حالت، اخطار کتبی به او داده شده و گفته می شود که بیاید جواز کسب این صنف را دریافت کند. در این حالت، این نوع مغازه داران تشکیل پرونده می دهند و کار انجام می شود.

یک بازرسی هم داریم در مورد مغازه هایی که تخلف دارند. گزارش تخلف این مغازه ها از سازمان های مختلف به اتحادیه لوازم خانگی تهران می رسد. در این نوع موارد، اول بازرسی می شود که آیا این مغازه، در یَد صاحب جواز کسب هست یا خیر، یا این که اجاره داده شده یا نه. این نوع موارد را هم بررسی می کنیم که از آنها شکایت می شود. در مجموع، ما سه نوع بازدید از مغازه های مختلف لوازم خانگی برای بازرسی داریم.

با توجه به گسترش شهر تهران، آیا به اندازه کافی بازرس دارید که در کل روزهای سال، این بازرسی های مختلف را انجام بدهند؟

-بله. ما در 5 منطقه تهران یعنی شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز تهران، بازرس های افتخاری داریم. از طرفی، یک کمیسیون بازرسی در قالب اتحادیه لوازم خانگی تهران داریم و کارهای آن بازرس ها به این کمیسیون می آید و به طور سیستمی، پیگیری آنها انجام می شود.

در چارچوب اتحادیه، یک هدف کلیدی آموزش های مستمر به مدیران و همکاران اتحادیه و ارتقای سطح دانش و آگاهی تکنیکی و کیفیتی، مطرح شده. این آموزش های تکنیکی و کیفیتی چگونه توسط این اتحادیه ارائه می شود؟

-در بدو اخذ جواز کسب، یک آموزش توسط اتاق اصناف ایران ارائه می شود، یعنی در آن زمان فرد متقاضی جواز کسب، باید آموزش ببیند. یک آموزش هم در مورد سامانه جامع تجارت ارائه می شود چون لازم هست که فعال صنفی در مورد پُر کردن اظهار نامه مالیاتی اطلاعات کسب کند.

یک بخش هم مربوط به کارهای حقوقی است که ما کاسب ها با آن درگیر هستیم. برای مثال، کسب اطلاعات حقوقی در مورد بیمه تامین اجتماعی کارگر یا در مورد مالک و مستأجر اهمیت دارد. در این زمینه، ما از کسانی که در حوزه سامانه جامع تجارت مهارت پیدا کرده اند، برای آموزش افراد دیگر استفاده می کنیم.

ما از بُنکداران شروع کردیم و بنکداران هم با زیرمجموعه خُرده فروش کار می کنند. از آن طرف بنکداران، پل ارتباطی با کارخانه دار هستند. در این حالت، کالاها و لوازم خانگی، باید شناسه کالا و کُد رهگیری داشته باشند. در این زمینه، بنکداران حتماً باید آموزش ببینند. ما در گام اول، بنکداران را آموزش دادیم و بعد آموزش را به سطح خُرده فروشان تعمیم داده و این کار را انجام می دهیم.

در حوزه پرداخت مالیات، ما هر سال قبل از این که قرار شود اظهارنامه مالیاتی پُر شود، یک ماه جلوتر افراد صنف را دعوت می کنیم و از گروه های کارشناسی اداره دارایی دعوت می کنیم تا نوشتن اظهارنامه و ثبت الکترونیکی آن را به اعضای صنف لوازم خانگی آموزش بدهند.

این نوع آموزش ها در اتحادیه ارائه می شود و کسانی که به ما مراجعه کنند می توانند از اینترنت اتحادیه استفاده کرده و اظهار نامه مالیاتی را پر کنند. برای امور دیگر، ما با کانون وکلا صحبت کرده ایم و برخی وکلای کانون، روزهای سه شنبه به اتحادیه آمده و آموزش های لازم را از جمله در مورد روابط مالک و مستأجر یاد می دهند.

اکبر پازوکی رئیس اتحادیه لوازم خانگی تهران

اکبر پازوکی رئیس اتحادیه لوازم خانگی تهران

هزینه های این آموزش ها از کجا تامین می شود؟

-ما از طریق حق عضویت سالیانه ای که از اعضاء می گیریم هزینه های آموزش را پرداخت می کنیم.

در سال 1398 قرار بوده در قالب قانون مبارزه با قاچاق کالا، همه کالاها از جمله لوازم خانگی دارای شناسه کالا و کد رهگیری باشند. این کار تا چه حد پیش رفته و چقدر از کالاها کد رهگیری و شناسه دریافت کرده اند؟

-تمام کارخانجات داخلی لوازم خانگی ایران موظف هستند از شناسه کالا و کد رهگیری استفاده کنند. در حال حاضر 99.9 درصد کالاهای کارخانجات مختلف، دارای شناسه کالا و کد رهگیری هستند. اگر به غیر از این باشد، این کالاها حق خروج از کارخانه را ندارد و کارخانجات تولید کننده، حق فروش این کالاها را به سطح دوم ما که بنکداران هستند، ندارند.

بنکداران لوازم خانگی نیز، نمی توانند از این نوع کارخانجات که شناسه و کد رهگیری نصب نکرده اند، جنس بخرند. چون اگر کالاها در سامانه جامع تجارت ثبت نشود، عملاً دولت اجازه خرید و فروش کالای ایرانی را به آنها نمی دهد. اگر یک کالا، شناسه و کد رهگیری نداشته باشد، این کالا به عنوان یک کالای قاچاق محسوب می شود.

آیا در واحدهای مجوز دار که از اتحادیه لوازم خانگی مجوز گرفته اند، ممکن هست همین الان هم کالای قاچاق فروخته شود؟

-ما نمی توانیم در هر لحظه برای تعداد 2500 واحد صنفی عضو اتحادیه، تعداد 2500 بازرس داشته باشیم. در حال حاضر و بر اساس آماری که انجمن تولید کنندگان لوازم خانگی داده اند، تعداد 250 کارخانه تولید لوازم خانگی در کل کشور داریم.

اگر تعداد 250 بازرس در خط تولید و خط انتهایی کارخانجات لوازم خانگی حاضر باشد، قاعدتاً هیچ تخلفی رخ نخواهد داد. اینقدر که در فضای مجازی، کالای بدون شناسه و کد رهگیری فروخته می شود و اینقدر که مغازه های بدون جواز، این کار را انجام می دهند، مغازه های جوازدار این کار را انجام نمی دهند.

فرض کنید اگر سه شکایت از یک واحد صنفی در سیستم اتحادیه ثبت شود، این موضوع در مورد جواز کسب آن واحد صنفی در نظر گرفته می شود و جواز کسب گرفتن و تمدید آن واحد صنفی عقب می افتد. این نوع شکایت ها در سیستم اتحادیه ثبت می شود و به همین دلیل برای این که کاسب جواز دار، کارش به ارگان های مختلف نکشد، معمولاً این نوع خبط و خطا را انجام نمی دهد.

از یک طرف، ما با اتاق اصناف صحبت کردیم که اگر یک فرد می خواهد در فضای مجازی برای هر شغلی مجوز بگیرد، باید از اتحادیه مربوطه هم مجوز کار بگیرد. به هر حال، وقتی یک مغازه هست، در دید ما قرار دارد ولی یک دفتر کار در دید ما نیست و اگر صاحب آن تخلف کند و بعد هم آن دفتر کار را تخلیه کند، ما نمی توانیم فرد متخلف را به راحتی پیدا کنیم.

در برخی موارد شکایت داشته ایم و کالایی فروخته شده ولی آن کالا اصلاً فیک بوده است. بعداً که خواسته اند پیگیری کنند حتی از طریق اتحادیه فضای مجازی هم نتوانسته اند پیگیری کنند و فرد فروشنده را پیدا نکرده اند.

در حال حاضر، کالاهایی که شناسه و کد رهگیری دارند گارانتی دارند و در نتیجه باید خدمات پس از فروش آنها ارائه شود. واقعاً تا چه حد این گارانتی ها و ضمانت ها رعایت می شود و در عمل خدمات پس از فروش ارائه می شود؟

-خوشبختانه می توانم بگویم که تولید کنندگان ایرانی لوازم خانگی در 5 سال گذشته زحمت کشیده و سطح گارانتی ها را بالا برده اند. به همین دلیل، ما امروز می توانیم بگوییم که به طور صد در صدی می شود به گارانتی کالاهای ایرانی اعتماد کرد.

اگر به کالای ایرانی اعتماد نشود و برای مردم از یک کالا سلب اعتماد شود، اولاً مغازه دار خرید سراغ آن کالا نمی رود. چون مغازه دار هم نمی خواهد هر روز با مردم و مشتریان درگیر باشد. وقتی که مشتری، یک کالا را بخرد ولی خدمات به او داده نشود، فردا صبح این مشتری، به مغازه دار مراجعه می کند.

پس در گام اول، مغازه دار این کالا را دفع می کند و دوم این که مشتریان و مردم، با صحبت های خودشان، به بقیه توصیه می کنند که آن کالا را نخرند چون خدمات پس از فروش ندارد.

سوم این که اگر تعداد شکایت ها از یک شرکت افزایش پیدا کند و ما این شکایت ها را به وزارت صنعت و معدن بفرستیم، این وزارتخانه به آن تولید کننده تذکر می دهد و خواهان برطرف کردن نقص آن کالا می شود.

سازمان ملی استاندارد ایران هم، بر تولید نظارت می کند و وقتی یک کالا از خط تولید بیرون می آید باید از این سازمان مجوز بگیرد. شرکت های تولید کننده برای ارائه خدمات پس از فروش نیز، باید مجوز بگیرند. کارخانه دار هم به خاطر این که کالایش اعتبار پیدا کند و مردم، اعتماد کنند نهایت دقت را به عمل می آورد.

اعلام شده که 1200 سایت اینترنتی، کار فروش کالای قاچاق انجام می دهند. آیا مغازه های مجوز داری که عضو اتحادیه هستند، احتمالاً از این سایت ها یا پیج های اینستاگرامی برای فروش این نوع کالاهای بدون شناسه کالا استفاده می کنند یا نه؟

-ما در این زمینه، اطلاعات خاصی نداریم و نمی توانیم آنها را رصد کنیم. در این مورد، باید اتحادیه فضای مجازی و اتحادیه لوازم خانگی تهران جلسه بگذارند یا اتاق اصناف ایران، باید هماهنگی لازم را به عمل آورد تا با این نوع مشکلات برخورد شود.

ما اگر می گوییم این نوع افراد، باید از ما مجوز بگیرند به همین دلیل است. وقتی که یک نفر در سایت اینترنتی، لوازم خانگی می فروشد اتحادیه فضای مجازی باید از او سوال کند که مجوز فروش لوازم خانگی را دارد یا خیر و ببیند چه سابقه ای در فروش این نوع کالاها دارد.

اگر دارنده آن سایت اینترنتی، اول از اتحادیه لوازم خانگی مجوز بگیرد و بعد کارش را انجام بدهد، قاعدتاً هیچ تخلفی انجام نخواهد داد و اگر تخلف کند با او برخورد قانونی می شود.

در حال حاضر، لوازم خانگی زیادی از خلیج فارس و از طریق لنج های باری تحت عنوان ته لنجی و همچنین توسط کولبرها از مرزهای کشور وارد کشور می شود. آیا فرضاً این نوع لوازم خانگی، وارد واحدهای مجوز دار در تهران نمی شود؟

-بحث قاچاق کالا، یک بحث جداگانه بوده و من نمی توانم راجع به قاچاق صحبت کنم. بحث من این است که وقتی که ما نتوانسته ایم 2 هزار کیلومتر را کنترل کنیم، آیا باید فروشگاه دار را کنترل کنیم؟ بالاخره اگر کالایی وارد مملکت شده و عوارض گمرکی داده، باید عرضه شود.

اگر عوارض گمرکی یک کالا داده شده و مجوز داشته، یک بحث است و اگر مجوز نداشته چرا مجوز ورود به آن کالا داده شده. همچنین، اگر ما واقعاً نمی توانیم برخی کالاها را تولید کنیم، چرا از طریق قانونی، واردات انجام نشود.

اگر به صورت قانونی، واردات این کالاها انجام شود دولت می تواند حق و حقوق قانونی خودش را از واردات آن کالا دریافت کند. به هر حال، اگر دولت اجازه رسمی برای واردات این نوع کالاها ندهد، آن کالا به صورت قاچاق وارد کشور می شود.

الان به طور قانونی فرضاً به کولبرها اجازه داده می شود که هر فرد کولبر، تعداد مشخصی در هر سال، لوازم خانگی وارد کند. همین کالاها شناسه کالا و کد رهگیری ندارند.

-فرض کنید که یک کالا توسط کولبر وارد کشور می شود. دولت در این حالت می تواند به تاجر بگوید که خدمات پس از فروش این کالا را ارائه کند. کولبر هم که کالا می آورد آن را از طریق مختلف بفروشد. ما می خواهیم آن سایت های اینترنتی و آن پیج ها از بین برود و آن ضمانت های بی خاصیت از بین برود. به همین دلیل، باید در این زمینه یک ساماندهی ایجاد شود.

در روزهای اخیر اعلام شد که در تهران، یک انبار بزرگ کشف شده و لوازم خانگی کهنه را تجهیز و نو می کردند و از طریق یک شبکه این اقلام را می فروختند. آیا این نوع اقلام نوسازی شده توسط مغازه های بدون مجوز و پیج های غیر رسمی، فروخته می شده؟

-به نظر من در حد 99.9 درصد توسط همان بخش ها فروخته می شود. فرض کنید الان من یک مغازه دارم ولی اگر از من یک شکایت شود، نمی توانم این کالای لوازم خانگی را روی دوش خودم بگذارم و از این محل به یک محل دیگر ببرم یا از این شهر به یک شهر دیگر ببرم.

هیچ موقع ما تخلف نمی کنیم تا دچار مشکل شویم ولی وقتی در فضای مجازی، کالا فروخته می شود، آن فروشنده یک روز یک کانال یا پیج راه اندازی می کند و ممکن است فردا یک کانال یا پیج دیگر راه اندازی کند و با نام دیگری اقدام به فروش کالا کند. هیچ کس هم جلوی فعالیت چنین فردی را نمی گیرد.

ما الان 5 سال است که می گوییم لوازم خانگی وارد نمی شود. من از مردم خواهش می کنم که به کالای ایرانی اطمینان کنند. چون در این زمینه حداقل جایی هست که جواب مردم را بدهد.

وقتی از یک پیج، کالا خرید کنند و مورد کلاهبرداری قرار بگیرند، پول شان هدر می رود. از طرف دیگر، باید کفش آهنی به پا کنند و برای شکایت و پیگیری آن، از این اداره به آن اداره مراجعه کنند تا جواب بگیرند. بالاخره کالای قاچاق، قاچاق بوده و کالای فیک، فیک است.

به هر حال، معروف است که گفته می شود کالای خارجی کیفیت دارد. در حال حاضر که واردات لوازم خانگی ممنوع است، آیا مردم هم نباید کالاهای خارجی قاچاق بخواهند؟

-اگر امروز کالای ایرانی کیفیت نداشت که صادرات نداشت. پس ما به کیفیت لازم رسیده ایم و صادرات آن انجام می شود. وقتی که ما تولید و مصرف می کنیم، کشور همسایه می گوید اول خودش استفاده کرده و بعد هم به ما فروخته است.

ما باید اطلاع رسانی کنیم و به مردم بگوییم در قبال خرید کالای ایرانی، چه خدماتی به مردم داده می شود ولی در قبال خرید کالای قاچاق، خدمات ارائه نمی شود. از طرفی، در کل دنیا فرضاً فقط 4 شرکت، موتور ماشین لباس شویی و موتور یخچال تولید می کنند و بدنه آنها در داخل کشور ساخته می شود.

بالاخره موتور این نوع لوازم خانگی از کشورهای دیگر وارد می شود. همین موتور در کشورهای دیگری روی یخچال یا ماشین لباس شویی دیگری نصب می شود. پس باید به تولید داخلی اطمینان کرد و وقتی تولید کننده ایرانی 10 سال برای موتور دستگاه گارانتی می دهد بی اساس نیست، یا وقتی برای ماشین لباس شویی 5 سال گارانتی در نظر می گیرد، بی اساس نیست. به همین دلیل با قاطعیت می گویم که لوازم خانگی تولید داخلی، کیفیت دارد.

آیا این خبر مفید بود؟

نتیجه بر اساس رای موافق و رای مخالف

ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید :

نظر شما

اخبار مرتبط سایر رسانه‌ها
    اخبار از پلیکان
    اخبار روز سایر رسانه ها
      اخبار از پلیکان