یادداشت اختصاصی از جواد نبوتی؛
تورم در سال ۱۴۰۲ مهار شدنی است؟
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی بهمناسبت آغاز سال ۱۴۰۲ هجری شمسی، با تبریک عید نوروز به آحاد ملت ایران و همه ملتهایی که نوروز را
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی بهمناسبت آغاز سال ۱۴۰۲ هجری شمسی، با تبریک عید نوروز به آحاد ملت ایران و همه ملتهایی که نوروز را گرامی میدارند، مهمترین مسئله کشور در سال گذشته را موضوع اقتصاد و معیشت مردم دانستند و با تاکید بر اینکه امسال نیز اقتصاد، مسئله اصلی کشور است، شعار سال ۱۴۰۲ را «مهار تورم و رشد تولید» اعلام کردند.
کشور ما با دو بحث تحریم و عدم تقارن اطلاعات بازار مواجه است زیرا که همیشه افرادی سعی میکنند موفقیت اقتصادی را کند کنند و کسانی هم در اقتصاد ما تلاش میکنند از عدم تقارن اطلاعاتی سوء استفاده فراوانی داشته باشند.
این دو عامل باعث میشود برنامههای برنامهریزی شده به طور کامل تحقق پیدا نکند. از طرف دیگر بحث تورم تنها افزایش قیمتها در بر نمیگیرد بلکه به روح و روان اقتصادی و عاملیت اقتصادی اعم از تولیدکنندکان خرد و مصرفکنندگان اصابت میکند و شاید به همین دلیل است که مقام معظم رهبری در سال 1402 به نحوی حکیمانه این سال را به عنوان « مهار تورم، رشد تولید » نامگذاری کردند.
اکنون که اقتصاد ایران در حال شکلگیری و وضعیت خاص خود است، این وضعیت باعث میشود حتی افرادی که نیازمندی شدید مالی دارند در تله شرایط اقتصادی بیفتند.
فشار هزینه یکی دیگر از مواردی است که با افزایش تقاضای بازار، واحدهای کوچک وارد سیستم اقتصاد میشوند، همین واحدها اگر هزینههای بالایی داشته باشند، توان غلبه بر مسایل اقتصادی بازار را ندارند و سوگیریهای اقتصادی باعث افزایش قیت تمامشده در بازار میشود و تورم خودنمایی میکند.
قیمت بازار بر اساس بالاترین قیمت تمامشده صورت میگیرد و رانتخواران اقتصادی میخواهند قیمتسازی صورت گیرد.
در علم اقتصاد زمانی به پایداری اقتصادی میرسیم که تمام فعالیتهای جامعه بر اساس برد برد باشد. این قانون بیان میکند که به هیچ عنوان ضرررسانی در سیستم اقتصادی اسلامی وجود ندارد.
برای تحقق شعار سال جدید همانگونه که مقام معظم رهبری اشاره کردند رسانهها باید پای کار باشند و دانشگاهها و مراکز آموزش عالی حتما باید در کنار دستگاههای اجرایی و نظارتی به کاهش فاصله اطلاعاتی موجود در بازار کمک کنند، اگر بتوانیم در سال 1402 حباب قیمت را در بخشهای مختلف برداریم، میزان قابل توجهی از مشکل تورم حل میشود.
تولید کالا فقط به صورت فیزیکی نیست بلکه حتما بایستی زنجیره تولید و ارزش در جامعه تکمیل شود، و این فرصت در حال حاضر با توجه به اینکه روابط ایران با دیگر کشورها در جهت خیلی خوبی پیش میرود و نگاه بینالمللی در حال تغییر است، وجود دارد، اگرچه نباید فراموش کرد که تقابلهای اقتصادی دست از کشور بر نخواهد داشت و سعی در منحرف کردن مسیر اقتصادی کشور دارند.
مخصوصا شروع فصل بهار که تقاضا افزایش پیدا میکند و ممکن است سودجویان اقتصادی سوءاستفاده کنند لذا دستگاههای نظارتی باید در کنار تبیین رسانهای، ورود پیدا کنند، همچنین باید به گونهای باشد در کنار جریمه برای افراد مخل اقتصادی بازدارنده نیز باشد.
نگاه رهبری به گونهای است که در کنار مهار تورم، رشد تولید نیز دیدهاند، چراکه اساسا تورم تحریک کننده اقتصادی است و این یک نگاه کارشناسی شده و حکیمانه است.
با وجود ناتوانی بودجه در تأمین منابع مالی و حجم هزینههای بالای دولت، دولت برای افزایش سرمایهگذاری باید از فرار مالیاتی جلوگیری کند. فرار مالیاتی عمدتاً مربوط به بخش غیرمولد و به ویژه در فضای مجازی است. حجم اقتصاد ما بیش از هفت برابر تولید ناخالص داخلی است.
با ابزاری همچون پایش تراکنشهای پولی و مالی میتوان از فرار مالیاتی جلوگیری کرده و فعالیتهای غیر مولد را سرکوب کرد، همچنین باید کارآفرینان و فعالان اقتصادی تشویق شوند تا اشتغال آفرینی و درآمدزایی داشته باشند.
غلبه بخش غیرمولد بر بخش مولد منجر به رشد تورم شده است. بازار سرمایه ایران رها شده و با اقتصاد اسلامی همخوانی ندارد. همچنین شاهد ولنگاری نظام بانکی هستیم و با سود تعینی شبه ربا این بازار رها شده است. بازار ثانویه بورس باید تعطیل شده و این بازار فقط به بازار اولیه باید متکی باشد تا فعالیتهای مولد رونق یابد.
با پیادهسازی سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی و رفع مشکلاتی که به آن اشاره شد میتوان به اهدافی همچون مهار تورم و رشد تولید دست یافت.
نظر شما