با حذف ارز ترجیحی افزایش قیمت ها را خواهیم داشت

کارشناس بانک و اقتصاد پولی درخصوص سیاست ارز ترجیحی براین باور است: وقتی اقتصاد دچار ریسک و نااطمینانی می شود فعالان اقتصادی نمی توانند آینده را پیش بینی کنند نتیجه این است که فعالیتشان را تعطیل می کنند و می روند سراغ فعالیت هایی که خیلی زودبازده است و آینده قابل پیش بینی دارد.

مهدی اشعری کارشناس بانک و اقتصاد پولی ، در گفتگو با صفحه اقتصاد ، در پاسخ به این سوال، سیاست ارز ترجیحی چه تاثیری در معیشت مردم داشت؟ گفت: سیاست ارز ترجیحی اگر نبود قاعدتاً نرخ ارز یک مقدار پایین تر بود و از این جهت یک اثر منفی داشت. میزان ارز مصرف شده به نسبت تأثیری که در کنترل قیمت کالاهای کلیدی که وجود داشته می توان گفت خیلی کم بوده ولی این میزان صفر نبوده و به نسبت ذخایر ارزی که خرج این موضوع شده می توان گفت صفر بوده است.

وی ادامه داد: نتیجه ارز 4200 تومانی این بود که قیمت چندتا از کالاهای کلیدی را اندکی کم و کنترل کرده اما به طور کلی به افزایش قیمت ارز یک مقدار کمک کرده و یک مقدار هم اقتصاد را با نااطمینانی مواجه کرده است. سیاست ارز 4200 تومانی و امثالهم باعث می شوند که تولیدکنندگان نتوانند پیش بینی کنند که در چه شرایطی هستند. یک روز ممکن است ارز 4200 تعلق بگیرد ، یک روز ممکن است تعلق نگیرد. وقتی واردات با ارز 4200 انجام شود قاعدتاً رقیب داخلی دیگر نمی تواند در آن عرصه وجود داشته باشد که همین امر معضلات زیادی را بوجود آورده است.

کارشناس ارشد اقتصادی در پاسخ به این پرسش، توجه به قیمتهای جهانی کالاهایی که الان 4200 تومانی دریافت می کنند باید بسیار ارزان تر از قیمت موجود در بازار عرضه شوند اما در شرایط فعلی با نرخ دلار 24000 تومانی به دست مردم می رسد، آیا این ناکارآمدی سیاست ارز ترجیحی را نمایان نمی کند؟ اظهار کرد: باید حواسمان به این باشد که اساساً چرا ما با تورم مشکل داریم؟ چرا تورم بد است؟ یک تصور عمومی این است که تورم بد است به دلیل اینکه قیمت کالاها زیاد می شود و مثلاً مردم درآمدشان به آن اندازه زیاد نمی شود که این تصور اشتباهی است.

وی در ادامه این پرسش، بیان کرد: تورم یعنی افزایش عمومی قیمت همه کالاها، خدمات و حقوق که در بخش خدمات می گنجد. ولی وقتی تورم اتفاق افتد کالاها گران بشوند و خدمات گران نشودند اینگونه نیست بلکه خدمات هم گران می شوند. خیلی از مشاغل هم هستند که اساساً فروشنده هستند، یعنی قیمت ها که زیاد می شود درآمد آنها هم از طریق افزایش قیمت کالاهای زیاد می شود . بنابراین، تصور اینکه قیمت ها زیاد شود وضع مردم بد می شود چنین تحلیلی واقعیت ندارد. ولی سوالی که اینجا مطرح می شود این است؛ چرا تورم به مردم آسیب میزند؟ تورم باعث ایجاد ریسک و نااطمینانی در اقتصاد می شود. وقتی اقتصاد دچار ریسک و نااطمینانی می شود فعالان اقتصادی نمی توانند آینده را پیش بینی کنند نتیجه این است که فعالیتشان را تعطیل می کنند و می روند سراغ فعالیت هایی که خیلی زودبازده است و آیندة قابل پیش بینی دارد.

اشعری با اشاره به اینکه ایا با حذف ارز ترجیحی وضعیت رانت فساد به چه صورتی می شود تاکید کرد: نام دونرخی بالاخره رانت دارد. یعنی الان شما از هرکسی بپرسید دلار چند تومان است به شما نمی گوید 4200 تومانی بلکه قیمتی می گوید حول و حوش بیست و اندی که آن عدد، عدد نرخ ارز است که در بازار معامله می شود. وقتی می آییم ارز 4200 تومانی می دهیم دقیقاً مثل این است که یک دلار بهش فروخته ایم و بعد 20 هزار تومان هم مجانی به او پول دادیم. آن 20 هزارتومانی که مجانی به یک کسی شما پول می دهید همه دلشان می خواهد آن 20 هزار تومان به آنها تعلق بگیرد. بنابراین، یک رانتی است در دست آن کسی که آن را توزیع می کند. حالا اینکه آن را به چه کسی بدهد می شود مسئله مهم و کلاً هم هرجا رانت بزرگ هست بستر فساد است.

گفتگو: زهرا ترابی