اگر تحریم ها برداشته شود و منابع آزاد شود بودجه در مسیر متعادل تری قرار می گیرد

سیاوش غیبی پور کارشناس اقتصادی در خصوص کسری بودجه و اوراق گفت: در کشور ما اوراق ظرفیت ندارد که بخواهیم به حجم 300 هزار میلیارد تومان اوراق بفروشیم یا بخواهیم از منابع مالی قرض کنیم. این سبب شده کسری بودجه یک نگرانی ایجاد کند. اگر تحریم ها برداشته شود و منابع آزاد شود خیلی از نگرانی ها حل می شود و بودجه در مسیر متعادل تری قرار می گیرد.

سیاوش غیبی پور کارشناس اقتصادی در گفتگو با صفحه اقتصاد درباره افزایش قیمت ارز گفت: ریشه های اقتصادی از یک سو و از سوی دیگر ریشه های غیراقتصادی نقش دارد چون در دنیای فعلی اقتصاد همه این رشته ها در هم بسته اند یعنی همبستگی کاملی بین عوامل وجود دارد ولی من عوامل اقتصادی را فکر کنم با توجه به این که دولت جدید هنوز مستقر نشده و برنامه های ارزی، واردات و غیره با این که مقداری در قانون بودجه بوده ولی شرایط اعلام برنامه ها فراهم نشده یکی از علت هایی که افزایش قیمت ارز بوده این است که وضعیت برنامه های وزارت اقتصاد، بانک مرکزی، وزارت صنعت و عوامل اقتصادی هنوز مشخص نیست.

وی افزود: یک علت دیگر، بودجه امسال یعنی بودجه 1400 کسری شدید دارد و این کسری به طور کارشناسی باید گفت 30 تا 35 درصد بودجه کسری است. این کسری یا باید برنامه اعلام شود و منبع و تامین مالی برای آن تعیین شود، یا با این وضعیت موجود این نگرانی برای فعالان اقتصادی وجود دارد که در نیمه دوم سال اثر این کسری بودجه اگر با چاپ پول یا حق الضرب اسکناس باشد یک تورمی ایجاد می شود و همچنین ارزش پول ملی نیز به سمت پائین شیفت می کند و این به معنای بالا رفتن ارز است.

غیبی پور تصریح کرد: یک دلیل غیراقتصادی هم می توان مطرح کرد که این نتایج مسکوت ماندن دو ماهه مذاکرات و آزادی منابع بلوکه شده هنوز مشخص نشده و اگر مذاکرات انجام شود امید به بازار وارد می شود و در جهت تعادل ارز حرکت می کند. این هفته این وضعیت را داریم تا روسای بانک مرکزی مستقر شود و برنامه های وی معلوم شود و مجموعه های مرتبط مرتب شوند. بحث کسری بودجه هم واقعاً اساسی است و ارتباط مستقیم با پول ملی دارد چون هزینه های دولت را افزایش دادیم ولی منبعی برای آن نداریم. در دنیای اقتصادی در کشورهای دیگر این تامین مالی از بخش خصوصی، از مالیات و از فروش اوراق است. در کشور ما اوراق ظرفیت ندارد که بخواهیم به حجم 300 هزار میلیارد تومان اوراق بفروشیم یا بخواهیم از منابع مالی قرض کنیم. این سبب شده کسری بودجه یک نگرانی ایجاد کند. اگر تحریم ها برداشته شود و منابع آزاد شود خیلی از نگرانی ها حل می شود و بودجه در مسیر متعادل تری قرار می گیرد.

این کارشناس درباره افزایش قیمت ارز و تحولات افغانستان گفت: بازار هرات مقطعی بود. هر جا تقاضا برای ارز زیاد بود پول مقابل افت می کند. برعکس هر جا تقاضا برای پول خارجی زیاد شود پول کشور ما افت می کند. بحث هرات یک گوشه ای از این موضوع بود که ابتدا منفی بود یعنی وقتی بازار هرات بهم خورد خیلی از افغان ها به دنبال این بودند که ریال تهیه کنند. وقتی تقاضا برای ریال زیاد شود منطق نوسانی ارز است که هر موقع تقاضا زیاد شد ارزش پول ملی زیاد می شود ولی آن مقطعی بود. فعلاً کسری بودجه دولت در نیمه دولت سال نگران کننده است. تورمی در راه است و امیدواریم برنامه ریزی شود.

گفتگو: زهرا ترابی