چگونگی سود سازی ۷۵ هزار میلیارد تومانی شرکت فولاد مبارکه در سال ۱۴۰۰؟

صفحه اقتصاد - شرکت فولاد مبارکه، دومین شرکت بزرگ بورس تهران از نظر ارزش روز بازار بوده و ارزش روز آن فعلاً 292 هزار میلیارد تومان است. قیمت هر سهم این شرکت در روزهای بعد از افزایش سرمایه از محل سود انباشته از 1135 تومان به 550 تومان فعلی رسیده و در عین حال برای سال مالی 1400 به هر سهم 170 تومان سود در چارچوب 50 هزار میلیارد تومان تقسیم سود داده شده.

در گفتگوی اختصاصی « صفحه اقتصاد » با محسن قاسمی (کارشناس بازارهای مالی داخلی و بین المللی)، قابلیت های دومین شرکت بزرگ بورسی ایران و دلایل سود سازی و تقسیم سود آن برای سال 1400 و در شرایط رکودی اقتصاد بررسی شده است.

*****

*شرکت فولاد مبارکه، یکی از شرکت های بزرگ کشور بوده و در بورس تهران، بعد از شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، دومین شرکت بزرگ بازار از نظر حجم بازار است. با توجه به این که جنابعالی، سال های زیادی است که در حوزه بازار سرمایه فعالیت دارید و با شرکت بورسی آشنایی دارید، شرکت فولاد مبارکه و جایگاه آن را در بورس چگونه تحلیل می کنید و این شرکت چه قابلیت هایی دارد؟

-شرکت فولاد مبارکه، در سال های گذشته وضعیت خوبی در بورس داشت و در سال های اخیر که بورس ما به هر دلیل خاصی دچار مشکلات اساسی و دچار ریزش شد، این شرکت از این ریزش مستثنی نبود.

اتفاقی که در بورس رخ داد، یک حرکت نزولی بود ولی آنچه که پیش روی فولاد و اکثر صنایع این حوزه بوده، این است که می شود رشد خوبی را برای آنها در نظر گرفت. البته همه این بحث ها به توافق هسته ای و برخی قراردادها ارتباط دارد. به نظر من، آینده ای که می شود برای شرکت فولاد مبارکه در نظر گرفت، چشم انداز مثبتی است.

شرکت فولاد مبارکه تا قبل از اتفاقات سال 1399 به بعد، وضعیت خوبی داشت. چرا که از نظر بورسی، در روند صعودی خوبی قرار گرفت و از نظر تولیدی نیز، شرکت فولاد مبارکه وضعیت خوبی داشت. همین وضع، منجر به این شد که پیشرفت خوبی به عنوان یک نماد بورسی داشته باشد.

از نظر ارتباط شرکت فولاد مبارکه با صنایع دیگر و همچنین زیرگروه های دیگر ، شرکت فولاد مبارکه وضعیتی خوبی داشته و این شرکت در بورس همیشه شاخص ساز بوده و تاثیر مثبتی روی شاخص بورس داشته است.

*در مرداد 1399 شاخص کل بورس به اوج خودش رسید و بعد از آن ریزش بزرگ بورس شروع شد. در این ریزش بزرگ بورس، سهام بعضی شرکت های بورسی به شدت دچار سقوط و ریزش شدند و سهامداران بعضی شرکت ها به شدت معترض هستند.

از نظر شما، آیا همان وضعیتی که شرکت های دیگر بعد از ریزش بورس پیدا کردند، شرکت فولاد مبارکه هم پیدا کرد و دچار همان سقوط قیمت شد یا نه؟

-شیب حرکت نزولی شرکت فولاد مبارکه به مراتب از بقیه شرکت ها پایین تر بود. می شود گفت شرکت فولاد مبارکه، یکی از نمادها و جزو صنایعی بود که وضعیت خوبی در بازار داشت و حتی از هم گروه های خودش، باز وضعیت بهتری داشت.

در این زمینه می توان گفت نسبت به سایر نمادهای بورسی شاخص ساز که حتی برخی از آنها تاثیر زیادی در شاخص داشتند، این نماد با شیب کمتری نزولی شد. این طور نبود که بگوییم سهام فولاد مبارکه، سقوط سریعی داشت و در نتیجه ریزش آن، مثل بقیه نمادهای بورسی نبود.

*این وضعیتی که شرکت فولاد مبارکه داشته و قیمت سهام با شیب کمتری، کاهش پیدا کرده، ناشی از چه زمینه ای بوده و چرا سهامداران آن مانند سهامداران برخی شرکت ها و بانک های بورسی نسبت به تحولات آن اعتراض ندارند؟

-به نظر من، عمده این شیب کم نزول به اعتبار شرکت ها برمی گردد. چرا که این نوع شرکت ها قبلاً شاخص ساز بوده اند. برخی شرکت های بورس، گره معاملاتی منفی پیدا کردند و این وضع باعث شد صف فروش های قفلی داشته باشند ولی شرکت فولاد مبارکه این طور نبود.

دلیل اصلی این وضع هم، به اعتماد مردم برمی گردد و اگر ذره ای اعتماد نسبت به بورس وجود داشت، به خاطر همین نوع شرکت ها بود. شرکت فولاد مبارکه، یک نماد شاخص ساز بوده و هر روز خبرهایی در مورد آن منتشر می شد. همین اوضاع باعث شد که در زمان ریزش بورس، سهام فولاد مبارکه شیب کمتری پیدا کند.

بنابراین، می شود گفت ذره ای از اعتماد مردم که نسبت به بورس باقی مانده بود، به خاطر صنایعی بود که شاخص ساز بودند و تاثیر مثبت در بورس داشتند از جمله شرکت فولاد مبارکه.

*فولاد مبارکه فعلاً از نظر ارزش روز بازار، رتبه دوم بورس را دارد. تا قبل از بورسی شدن شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، همین فولاد مبارکه همیشه شرکت اول بورس بوده است؟

- شرکت فولاد مبارکه ، همیشه جزو رده های بالای بورس بود. در چند سال گذشته هم، شرکت فولاد مبارکه رتبه اول را داشته است.

*فولاد مبارکه جزو شرکت هایی است که در لیست تحریم های آمریکا قرار دارد و از تیر ماه 1399 این شرکت تحریم شده. این تحریم شدن چه ضربه ای به این شرکت وارد کرده است؟

-با شروع تحریم ها، اتفاقات منفی برای بورس ما رخ داد و همه شرکت های بورسی از مرداد 1399 در یک ریزش بسیار سنگین قرار گرفتند. به طور طبیعی، برخی شرکت ها که تحریم شدند و صادرات آنها دچار مشکل شد، از این اتفاقات تاثیر پذیرفتند.

تحریم بر صادرات و مواد اولیه و کلاً صنایع صادرات محور تاثیر منفی می گذارد و به همین دلیل، تحریم به شدت بر شرکت فولاد مبارکه هم تاثیر منفی گذاشت.

*شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس توانست در سال های اخیر، به بزرگ ترین شرکت بورسی تبدیل شده و از نظر ارزش روز بازار، جایگاه شرکت فولاد مبارکه را گرفته است.

این شرکت چگونه توانست به این جایگاه برسد و سهم بیش تری از بورس را به خودش اختصاص بدهد ولی فولاد مبارکه نتوانست جایگاه خودش را حفظ کند؟

-این که جا به جایی در رتبه شرکت ها اتفاق می افتد و یک شرکت، جای خودش را به دیگری می دهد چه از نظر حجم و چه از نظر قیمت، به چند موضوع بستگی دارد. اولین عامل، افزایش سرمایه بوده و دومین عامل، اعتماد است.

در همین دوره که اُفت قیمتی داشته ایم، پتروشیمی ها نیز افت قیمتی داشته اند ولی اعتماد بیش تری به آنها وجود داشته است. چون اخباری منفی کمتری در مورد صادرات و واردات صنایع پتروشیمی مطرح بوده است. از طرفی، پتروشیمی خلیج فارس نسبت به بقیه پتروشیمی ها، بیش تر شاخص ساز بوده و تاثیرگذارتر هم بوده است.

*شرکت فولاد مبارکه برای سال مالی 1400 بنا به اطلاعات منتشر شده 75 هزار میلیارد تومان سود خالص کسب کرده است. این مقدار سود خالص نسبت به سود سال 1399 در حد 97 درصد رشد نشان می دهد.

اگر قیمت فولاد و محصولات فولادی در سطح جهانی و داخل کشور افزایش پیدا نمی کرد، این مقدار سود نمی توانست برای شرکت فولاد مبارکه محقق شود؟

-دلیل اصلی سود یک شرکت، فروش است ولی به طور کلی، ما در برخی موارد مجبور هستیم که خریدهایی داشته باشیم. برای مثال، خانواده ها و بیمارستان ها، به دارو احتیاج دارند و دارو باید وجود داشته باشد. الزامات باعث شده که چنین وضعی ایجاد شود و فولاد نیز، چنین حالتی دارد و نیاز کار است.

فرضاً ممکن است تولید رب گوجه فرنگی افزایش پیدا کند ولی به همان اندازه تقاضا وجود نداشته باشد. در حالی که فولاد با بقیه صنایع گره خورده و فرآورده های فولاد در شرکت های دیگر به کار می رود.

وقتی که یک محصول مورد نیاز بوده و قیمت هم بالا و پایین شود، تاثیر زیادی بر مصرف آن ندارد. حتی اگر بالاتر یا پایین تر می رفت، همین حاشیه سود برای شرکت فولاد مبارکه قابل پیش بینی بود و همین میزان فروش را می توانست داشته باشد. با این حال، روال کار تاثیرات خودش را گذاشته و باعث شده این سود انباشته ساخته شود.

*یک مقدار از افزایش قیمت فولاد در بازار داخلی ایران، به خاطر افزایش تورم است. اگر تورم اتفاق نمی افتاد و قیمت فولاد بالا نمی رفت این مقدار سود سازی شرکت فولاد مبارکه اتفاق می افتاد یا نه؟

-سود شرکت منهای مخارج ناشی از تعداد فروش ضربدر قیمت است، ولی سوال این است که چگونه است از سال 1399 به بعد، صنایع ما نزول پیدا می کنند این صنعت، سود سازی می کند و چرا سود انباشته این صنعت زیاد می شود.

در مورد سودی که به دست می آید باید بگویم که تورم یکی از پارامترهایی است که در نظر گرفته می شود و وقتی تورم بالا برود، عدد سود هم بالا می رود. پس تورم قطعاً تاثیر داشته و توانسته میزان سود سال 1400 را افزایش بدهد. وقتی افزایش سود سال 1400 را با سال 1399 مقایسه می کنیم، بدون شک تورم در این افزایش سود، بی تاثیر نبوده است.

*در سال 1400، درآمد عملیاتی شرکت فولاد مبارکه 145 هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به سال 1399 در حد 88 درصد رشد نشان می دهد. این رشد 88 درصدی درآمد عملیاتی در مقایسه با رشد 97 درصدی سود خالص چگونه قابل تحلیل بوده و چطور درصد رشد سود نسبت به درصد رشد درآمد، بیش تر بوده است؟

-قرار نیست که درصد رشد سود و درآمد عملیاتی، برابر باشد و در برخی موارد ممکن است درصد رشد سود کمتر باشد و در برخی موارد بیش تر باشد. در سامانه کدال بورس، می توانیم جزئیات صورت های مالی شرکت ها را ببینیم ولی به هر حال، سود ممکن است ناشی از عوامل مختلف باشد.

حتی در این دوره بد بودن بازار، برخی سهام شرکت فولاد مبارکه را می خرند. برای مثال، یک خبر می آید که قرار است شرکت فولاد از محل تجدید ارزیابی دارایی ها، افزایش سرمایه بدهد. به طور طبیعی، ممکن است عده زیادی برای خرید سهام این شرکت اقدام کنند و این موضوع به عملیات شرکت فولاد گِره نخورده است.

*در همین مرداد 1401 و بنا به تصویب مجمع عمومی، برای سال 1400 حدود 50 هزار میلیارد تومان به سهامداران شرکت فولاد مبارکه، سود داده شده. به هر سهم فولاد مبارکه در حد 170 تومان سود تخصیصی داده اند.

در حالی که بعضی شرکت های بورسی دیگر مثل ایران خودرو زیان داده اند. این 50 هزار میلیارد تومان تقسیم سود فولاد مبارکه نشان می دهد که سهام این شرکت برای سهامداران، جذاب بوده و بازار جذابی دارد؟

-بله. با این اوضاع می تواند بازار جذابی باشد و وقتی بحث تقسیم سود مطرح می شود این سود می تواند سود حاصل از فروش باشد یا این که می تواند سود انباشته شرکت و مربوط به سال های قبل باشد.

در زمانی که بحث افزایش سرمایه مطرح می شود باید مجمع عمومی شرکت تشکیل شود و تقسیم سود انجام شود. این تقسیم سود برمی گردد به میزان درصدی که این شرکت نسبت به سال قبل و حتی در این بازار منفی داشته است.

به طور طبیعی، این شرکت جذابیتی داشته که افراد به سمت آن آمده اند و جدا از بحث تورم، خرید محصولات وجود داشته که برای شرکت فولاد مبارکه، سودساز بوده است. همین اتفاق باعث شده که سهام این شرکت برای عامه مردم و بعضی حقوقی ها جذابیت خاصی داشته باشد.

*اوج قیمت سهام فولاد مبارکه در 30 تیر 1399 ثبت شده و در آن روز قیمت هر سهم به 2327 تومان افزایش پیدا کرده بود. در روز 9 مرداد 1401 قیمت هر سهم 1135 تومان شده و تقریباً قیمت هر سهم نصف شده.

مجمع عمومی شرکت در مرداد امسال برگزار شده و سود توزیع شده. این شرکت افزایش سرمایه هم داده و سرمایه شرکت با استفاده از سود انباشته از 29 هزار میلیارد تومان به 53 هزار میلیارد تومان رسیده است.

قیمت سهام شرکت فولاد مبارکه بعد از برگزاری مجمع عمومی پایین آمد و قیمت هر سهم آن بعد از مجمع و در روز 18 مرداد 1401 به 550 تومان کاهش پیدا کرد و ارزش هر سهم بیش از 50 درصد کاهش پیدا کرده است. آیا سود انباشته همان حالتی را در قیمت سهام ایجاد می کند که افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ایجاد می کند؟

-دو حالت خاص در افزایش سرمایه شرکت وجود دارد که یک حالت افزایش سرمایه از محل سود انباشته است و دیگری افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی. در هر دو حالت، قیمت سهام شرکت کاهش پیدا می کند.

اساساً سرمایه یک شخص به عنوان سهامدار در شرکتی که می خواهد افزایش سرمایه بدهد باید ثابت باشد. اگر ما به اندازه 100 میلیون تومان سهام یک شرکت را داریم و تجدید ارزیابی دارایی انجام می شود، بعد از این کار باید ارزش آن همان 100 میلیون تومان باشد، اما در این حالت سهم می تواند جذاب تر باشد.

موقعی که افزایش سرمایه شرکت انجام می شود قیمت سهم رقیق می شود و فرضاً قیمت سهم از 1000 تومان به 300 تومان کاهش پیدا می کند ولی در این حالت ممکن است این ذهنیت اشتباه ایجاد و گفته شود که این سهم خیلی ارزان و مفت است.

برخی افراد تصور می کنند که رقیق شدن قیمت، ارزنده بودن سهم را نشان می دهد، اما به خاطر افزایش سرمایه، قیمت سهم پایین می آید. این کاهش قیمت سهم چه در روش افزایش سرمایه از طریق سود انباشته و چه از طریق تجدید ارزیابی دارایی، اتفاق می افتد. در مجموع، تعداد سهم افراد سهامدار زیاد می شود ولی قیمت آن در زمان افزایش سرمایه پایین می آید و نهایتاً باید سرمایه فرد سهامدار ثابت بماند.

*در روزهای اخیر، کاهش قیمت کامودیتی ها و فولاد در سطح جهانی اتفاق افتاده و از طرفی، قیمت فولاد در بازار داخل کشور ما بر اساس قیمت های جهانی تعیین می شود. با وجود کاهش قیمت جهانی ، جنابعالی فکر می کنید این قیمت 550 تومانی سهم فولاد مبارکه در مرداد 1401 چه وضعیتی پیدا می کند و آن 75 هزار میلیارد تومان سود خالص که فولاد مبارکه در سال 1400 محقق کرده بود، در سال 1401 چطور خواهد شد؟

-برای پاسخ دادن به این سوال، ما باید یک نگاه کلی به بورس داشته باشیم. در زمانی که عموم مردم یعنی سهامداران بخواهند سمت یک نماد بورسی بروند، قیمت آن را بالا می برند.

اگر شاخص بورس رشد خوبی داشته باشد، رشد خوبی هم برای شرکت فولاد مبارکه پیش بینی می کنیم. در حالت کاهش قیمت، ممکن است یک شرکت بتواند میزان تولید خودش را افزایش بدهد و صادرات افزایش پیدا کند. این حالت، در سود سازی مجدد تاثیر دارد و باید تعداد فروش رفته را در نظر بگیریم.

*جنابعالی اعتقاد دارید که در سال 1401 با وجود کاهش قیمت جهانی فولاد، کاهش درآمد و کاهش سود شرکت فولاد مبارکه اتفاق نمی افتد؟

-نسبت به بقیه صنایع بورسی، کاهش درآمد شرکت فولاد مبارکه چشمگیر نخواهد بود. به نظر من، وضعیت سهام فولاد مبارکه بهتر بوده و پیش بینی من این است که وضع آن بهتر هم می شود.