معادن ایران برای دانش بنیان شدن نیاز به چه اقداماتی دارند؟

صفحه اقتصاد - زهرا ترابی: شهرام شریعتی کارشناس معدن براین باور است: آنقدر صنایع معدنی ما در بخش معادن کوچک و متوسط، ابتدایی کار می کنند مخصوصا معادن کوچک ما که در جامعه محلی قرار دارند، که من دانش بنیان را در این راستا قبول ندارم.

شهرام شریعتی کارشناس معدن در گفتگوی اختصاصی با صفحه اقتصاد، با اشاره به اینکه چگونه می توانیم نوآوری را وارد معدن و صنایع معدنی‌ کرد، گفت: متاسفانه در بحث معدن و صنایع معدنی‌ در برخی از موارد عقب افتاده‌ایم و هر قدمی که برداریم و هر نفسی که بکشیم یک اقدام و یک قدم رو به جلو است. یعنی ما هر کاری که کنیم و هر تصمیم مثبتی که بگیریم یک گام رو به جلو در بخش معدن و صنایع معدنی برداشته‌ایم.

وی ادامه داد: معادن بزرگی که دست دولت است شاهد هستیم تکنولوژی قدیمی در آن استفاده می شود. اگر تکنولوژی جدید نیز استفاده می شود عموما چینی است و حتی روسی هم نیست که آن هم برای ۱۰ الی ۱۵ سال اخیر بشمار می آید. متاسفانه از دانش فنی دنیا در معادن بزرگ‌ هنوز خیلی عقب هستیم.

شریعتی با اشاره به اینکه تکنولوژی که در معادن کوچک نیز استفاده می شود تصریح کرد: ابزاری که در معادن کوچک استفاده می کنیم تفاوت چندانی با معادن بزرگ نداریم. بعنوان مثال خیلی‌ها دارند در معادن کوچک از ماشین آلاتی استفاده می کنند که ماشین آلات راه سازی و یا ابزارهایی که در زمان جنگ از آن استفاده می شد را در معادن بکار می برند.

این کارشناس براین باور است: عموما روش‌های جدید را نه در فرآوری نه در استخراج و نه در اکتشاف و نه در تولید محصول در معادن به آن معنی ندیدیم و نداریم. هر اقدامی که بخواهد در این میان انجام شود خواه و ناخواه می تواند یک قدم رو به جلو باشد و امیدوار هستم که به یک جایی برسیم.

شهرام شریعتی کارشناس معدن

دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران تصریح کرد: طبق آن چیزی که مسئولین ذیربط آمار می دهند ما جزء ۱۵ کشور بزرگ معدنی دنیا هستیم. سهم این پانزدهم باید در بخش اقتصاد عدد خیلی بزرگی باشد، چرا وقتی معدن و صنایع معدنی و سرامیک و کاشی و سیمان و فولاد و … را در مجموع حساب می کنند عددی در جی دی پی نمی شود؟ پس ما عقب هستیم و باید هر اقدامی که از دستمان بر می آید انجام دهیم که این بخش را ساپورت کنیم.

شریعتی در پاسخ به این پرسش، معادن ما برای دانش بنیان شدن نیاز به چه اقداماتی دارند؟ گفت: من از این واژه دانش بنیان شدن همیشه هراس دارم و همیشه وقتی اسم این را می شنوم یک قدم عقب می روم چون دانش بنیان شدن بحث تکنولوژی است و در بحث تکنولوژی باید دانشگاه‌ها یا مراکز R&D بروند و این کار را انجام دهند و اینها برای صنعت معدن سنتی کشور در حال حاضر مؤثر نخواهد بود چون ما آنقدر عقب هستیم که باید اول الزامات اولیه را انجام دهیم.

وی در ادامه این سوال، پاسخ داد: ما یک کلمه‌ای را در دنیا به نام دانش بنیان بودن ابداع می کنیم و بلافاصله آن را کپی می کنیم و دانش بنیان در بخش معدن می گوییم. اگر دانش بنیان در بخش صنایع غذایی یا پزشکی بود قابل قبول بود. آنقدر صنایع معدنی ما در بخش معادن کوچک و متوسط ابتدایی کار می کند مخصوصا معادن کوچک ما که در جامعه محلی قرار دارند، آنقدر ابتدایی کار می کنند که من دانش بنیان را در این راستا قبول ندارم.

شریعتی در پایان خاطرنشان کرد: ظاهرا دولت یک کنسرسیومی تحت عنوان احیای معادن کوچک ایجاد کرده است که البته از دولت قبلی شروع شده و این دولت هم دارد همان راه را ادامه می دهد. یعنی معادن کوچک را از جامعه محلی می گیرد و به شرکت‌های بزرگ می دهد، شرکت‌های بزرگ هم برای افزایش سرمایه به بورس و … می برند. ما داریم برای معادن کوچک‌ یک سیاستی به خرج می دهیم که معادن کوچک‌ از دست جامعه محلی خارج شود.